تررسی اثر انذازه سلول مذل رقومی ارتفاعی تر صحت شثیهسازی رواناب )مطالعه موردی: حوزه آتخیس کن(

Size: px

Start display at page:

Download "تررسی اثر انذازه سلول مذل رقومی ارتفاعی تر صحت شثیهسازی رواناب )مطالعه موردی: حوزه آتخیس کن("

Cory Warner
5 years ago
Views:

1 ی ب سومین کنفرانس ملی حفاظت خاک و آتخیسداری 9 و 30 خرداد 1397 تررسی اثر انذازه سلول مذل رقومی ارتفاعی تر صحت شثیهسازی رواناب )مطالعه موردی: حوزه آتخیس کن( 1 تاقر قرمسچشمه* مرضیه حاجی محمذی - 1 * یؿ س ؿئ اؾتبزیبض پػ كىس حفبظت ذبن آثریعزاضی ؾبظ ب تحمیمبت آ ظ تط یح وكب ضظی )baghergh@gmail.com( - زا كد ی زوتطی آثریعزاضی زا ك ب ت طا )mohammadi.mz@ut.ac.ir( ز زا چکیذه س یسض غیىی SWAT س ی ی ت ظیؼی فیعیه پبی اؾت و زض ظ ی قجی ؾبظی ضفتبض بی یسض غیىی سیطیت ح ت ؾؼ یبفت اؾت. زض س ثب پبی فیعیىی س SWAT زض تكریم ؿیط خطیب ی ثبقس ی ت ا س زض نحت ظ بی آثریع لسضت تفىیه ىب ی ثط تبیح قجی ؾبظی تأثیط صاض اؾت صا نحت س ضل ی اضتفبػی و ج بی ضل ی اضتفبع ثط تبیح قجی ؾبظی ض ا بة ت ؾظ س یسض غیىی SWAT زض ح ظ آثریع و تبیح قجی ؾبظی تبثیط صاض ثبقس. سف اظ ای پػ ف ثطضؾی اثط زلت س بی DEM ثب زلت تط اخطا قس. س اخطا قس ت ؾظ ط افعاض ی ثبقس. زض ای تحمیك س SWAT ت ؾظ مك - SWAT CUP ا ضیت sufi ثب زض ظط طفت ضطیت ف ؾبتى یف ث ػ ا تبثغ سف ضز اؾ دی اػتجب ضؾ دی لطاض طفت اػتجبضؾ دی س ت ا بیی س SWAT ضا زض قجی ؾبظی ض ا بة ثطاؾبؼ مك بی DEM ثب زلت بی تفب ت. تبیح ثسؾت آ س اظ اؾ دی كب زاز. ثغ ضیى مبزیط NS R. ثطای س بی ایدبز قس زض طح اؾ دی حس ز 0/6 زض طح اػتجبضؾ دی حس ز 0/5 ثسؾت آ س. تبیح مبیؿ مبزیط ثسؾت آ س ثطای -P NS R d-factor factor زض س بی اخطا قس ت ؾظ مك بی DEM ثب زلت تفب ت جؿت ی ؼ یزاضی زض ؾغح 95 زضنس ضا كب واشه های کلیذی: زلت س ضل ی اضتفبعی س یسض غیىی SWAT ا ضیت SUFI- ح ظ آثریع و. مقذمه آة مف حیبتی زض ت ؾؼ التهبزی ظیؿت حیغی ثره ل زض لط حبضط زاضز ثی پبضا تط بی ذ ز كرهبت فیعیىی ح ض ثطلطاض ی. س بی یسض غیىی و ض اثظ آ بضی بؾجی و س پبی اؾبؼ بؾجی ثطای پیف ثی ی خطیب زض ح ظ بی آثریع حؿ ة یق س ) ز 007(. ای س ب اثعاض بؾجی ثطای اضظیبثی بثغ آة زضن ف فطآی س بی یسض غیىی پیف اثط تغییطات زض وبضثطی اضاضی ال ی ؿت س ثی ی ) ط 003(. زض ثی ای س ب س بی ت ظیؼی لبزض س ت ظیغ ىب ی زض تغیط بی ض زی پبضا تط ب ضا زض ظط ث یط س ث بثطای ث اعالػبت ىب ی ثب زلت بؾت یبظ زاض س. زؾتیبثی ث تبثیط زلت ض زی س ب ثط تبیح ثسؾت آ س ی ت ا س زض ت ی ض زی بی س عی بی ت ی بی ا ب زض یىح ض آثریع ث ض الغ ق ز. زض ن ضتی و س ثب زاز بی ض زی میبؼ ثعض تط ذط خی لبث لج ی ضا زاقت ثبقسف زی ط یبظ ث ت ی زاز بی ثب میبؼ و چىتط ج ز زض تید زض عی ظ ب نطف خ یی ی ق ز. زا س یسض غیىی SWAT یه س ت ظیؼی اؾت و ت ؾظ ؾط یؽ تحمیمبت 1 Soil and Water Assistant Tool 1

2 آ طیىب اضائ قس ىبضا ض زذب اقیتب زض ثؿیبضی اظ غب ؼبت ثىبض طفت قس اؾت. اظ غب ؼبت ا دب قس زض ای ظ ی ی ت ا ث غب ؼ ا ی )003( اقبض وطز. ایكب قست خطیب ضا ثب س آ طیىب قجی ؾبظی HSPF س SWAT زض كت ح ض وكب ضظی زض ح ض ی ثب یىسی ط مبیؿ وطز س. زض بیت زضیبفت س و اذتالف ز س ثیكتط ث ز ی اذتالف ىب یع آ ب زض حبؾج ض ا بة یثبقس. ؾپؽ تید طفت س و س SWAT زض ضاثغ ثب پیفثی ی قست خطیب تبیح لبث اػت بزتطی ؿجت ث HSPF تحت قطایظ آة ایی رت ف ث زؾت یز ز قبیس ثطای ثطضؾی زضاظ ست تأثیط تغییطات ال ی ی ثط بثغ آة ؾغحی اثعاض ث تطی ثبقس. ط ؾ خطیب زض یه ح و ىبضا )015( زض غب ؼ ای ت ا بیی س SWAT ضا زض قجی ؾبظی ثطف ش ة ثطف و ؿتب ی ثطضؾی وطز س. زض ای تحمیك اؾ دی اػتجبضؾ دی س ت ؾظ ا ضیت SUFI- زاز بی MODIS ا دب قس. تبیح كب زاز و تؼطیف ثب س بی اضتفبػی زض ثبالزؾت بعك و ؿتب ی ثبػث ث ج ز قجی ؾبظی یسض غیىی حتی خطیب پبیی زؾت ح ض بیی و تحت پ قف ثطف لط اض زاض س ی ق ز ػ ی ضغ و ی ثیف ثطآ ضز زض پبیب فه ثبض ثطف ثب س بی اضتفبػی ثبال SWAT ت ا ؿت پ قف ىب ی ظ ب ی ثطف ضا ثر ثی بیف ز س. )015( اظ زاز بی ثبض ث ز ن ضت ض ظا ؾبػتی ثطای قجی وطز س ػ ىطز س ضا ثطای ای ز حب ت ضز مبیؿ لطاض زاز س اؾت. ؾبظی خطیب ث ن ضت ض ظ زض غب ؼ ای یب ا ت ؾظ س ىبضا SWAT اؾتفبز. تبیح كب زاز و س زض ن ضت اؾتفبز اظ زاز بی ؾبػتی ثبض زض قجی ؾبظی خطیب ض ظا ػ ىطز ث تطی زاقت چ ی زض ای حب ت خطیب بی حساوثط ؾیالة بی فه ی یع ثب زلت ثبالتطی قجی ؾبظی یق ز. س زض میبؼ ؾبػتی 58 زضنس اظ خطیب ضا ث ػ ا خطیب پبی ثطآ ضز وطز زض حب یى زض س ض ظا 34 زضنس خطیب خعء خطیب پبی ثسؾت آ س. ثطاؾبؼ تبیح ای غب ؼ لسضت تفىیه ظ ب ی مبزیط ثبض ی ت ا س اثط لبث الحظ ای ثط زلت قت ی ؾبظی س یسض غیىی SWAT زاقت ثبقس و زض غب ؼبت تغییط ال ی قجی ؾبظی آ ز ی حبئع ا ت از زاضا زض غب ؼ ای زی ط ا یت SUFI- ؾیؿی ىبضا زض س و فبلس ایؿت ب ث ز ضز اضظیبثی لطاض زاز س )017( س یسض غیىی SWAT ضا زض قجی ؾبظی ثیال آثی ح ض ق طی. زض ای غب ؼ اؾ دی س ت ؾظ ط افعاض SWAT CUP ت ؾظ زاز بی خطیب و ث ؾی ض ؿجیت ثطای غم ثسؾت آ س ثه ضت ب ب ا دب قس. تبیح اؾ دی اػتجبضؾ دی تغبثك ذ ة ثی زاز بی ف ا ساتی قجی ؾبظی قس ت ؾظ س ضا كب زاز ثغ ضیى ثطای ز ض اؾ دی R ثطاثط 0/69 ضطیت ف ؾبتى یف )NS( ثطاثط 0/53 ثسؾت آ س. چ ی مبزیط ای ز ضطیت ثطای ز ض اػتجبضؾ دی ث تطتیت 0/51 0/61 حبن قس. ث بثطای تبیح ثسؾت آ س ػ ىطز ذ ة س ضا زض ح ض ق طی فبلس ایؿت ب كب زاز. اظ غب ؼبت ا دب قس زض زاذ وك ض یت ا ث غب ؼ ك ىبضا )1394( اقبض وطز. آ ب وبضایی ز س SWAT IHACRES ضا زض قجی - ؾبظی ض ا بة ح ض آثریع ذط آثبز ضز اضظیبثی لطاض زاز س. ثطضؾی بی ای تحمیك كب زاز و زلت س ی ت ظیؼی )SWAT( زض قجی ؾبظی زثی خطیب ثب زلت س یىپبضچ )IHACRES( تفب ت لبث ت خ ی ساقت س یىپبضچ ثب ت خ ث ض زی بی و ثس پیچیس ی ظیبز لبث یت قجی ؾبظی مساض زثی خطیب زض ح ض آثریع ضا زاقت. ث بثطای ثب ت خ ث زض زؾتطؼ ث ز اعالػبت یت ا اظ ای س ب ث ظ ض قجی ؾبظی ض ا بة غم اؾتفبز وطز. حبخی ح سی ىبضا ) 1397 ( ض ا بة ح ض و ضا ثب اؾتفبز اظ س SWAT ضز اضظیبثی لطاض زاز س. تبیح حبن اظ اؾ دی اػتجبضؾ دی اثط تغییط ال ی ثط س SWAT یع ضضبیتجرف ث ز ثغ ضیى ؼیبض ف ؾبتى یف ث ػ ا تبثغ سف ثطای ز ض اؾ دی اػتجبضؾ دی ث تطتیت 0/71 0/8 ثسؾت 1. Van Liew. Hydrological Simulation Program-Fortran 3. Washita 4 Grusson 5 Yang 6 Sisay 7 Vadodara

3 آ س.زض بیت ؾ بضی بی ال ی ی ایدبز قس افعایف ض ا بة ثطای فه ظ ؿتب وب ف مساض آ ضا ثطای ؾبیط فه كب زاز. ثغ ض و ی ثطاؾبؼ تبیح ث زؾت آ س وب ف 1 زضنسی ض ا بة ثطای ز ض آتی پیفثی ی قس. ظطی پ یب ىبضا )1394( یعا ػ ىطز ز س ثبض- ض ا بة SWAT IHACRES ضا زض قجی ؾبظی ض ا بة ز ح ض ی فب ؾ ال اضظیبثی وطز س. تبیح طث ط ث زاض ب ثطضؾی بی آ بضی كب زاز و س ب ب ض ظا زض ط ز ز ض اؾ دی نحت SWAT IHACRES زض میبؼ SWAT ثطای قجی ؾبظی ض ا بة زض میبؼ ض ظا ب ب زض ح ض ؾ دی زض قجی ؾبظی ض ا بة تبیح مج بؾجی اضائ زاز س ا ب زض و س بی غب ؼبتی بؾت تط ث ز. لط ع چك حبج ح سی )1397( پبضا تط بی ؤثط زض قجی ؾبظی زثی ض زذب و ت ؾظ ا ضیت SUFI- ضا زض وب یجطاؾی س SWAT ضز ثطضؾی لطاض زا س. تبیح اؾ دی اػتجبضؾ دی س لبث لج ثسؾت آ س ثغ ضیى مبزیط MAE R NS زض طح اؾ دی ث تطتیت 0/59 0/65 0/63 تط ىؼت ثط ثب ی ثسؾت آ س زض طح زؾت آ س. اػتجبضؾ دی ث تطتیت 1/55 0/53 0/53 تط ىؼت ثط ثب ی ث زض بثغ ضز ثطضؾی ث اثؼبز رت ك س زلت آ پطزاذت قس اؾت ی زض ذه ل تبثیط زلت ض زی بی س زض تبیح قجی ؿبظی یػ اثط ا ساظ ؾ DEM و تط پػ ف ن ضت طفت اؾت. اظ آ دبییى SWAT یه س یسض غیىی ی ت ظیؼی اؾت ثطای قجی ؾبظی خطیب اعالػبت ىب ی مف ی زض تبیح حبن اظ قجی ؾبظی زاض س صا زض ای پػ ف ؾؼی قس اؾت تبثیط ا ساظ ؾ ی DEM ثط تبیح قجی ؾبظی خطیب زض ح ض و ثطضؾی طزز. مواد و روشها معرفی منطقه ح ض و و اظ ظیط ح ض بی آثطیع طوعی وك ض حؿ ة ی ق ز ثب ؿبحت ثیف اظ 0 وی تط طثغ زض ع خغطافیبیی تب 1 51 ق ب ی ػطو خغطافیبیی تب قطلی الغ قس اؾت. ای ح ض ثب ح ض بی حهبضن زض غطة خبخط ز زض ق ب ق ب قطلی ؾس وطج زض ق ب ق ب غطة ح ض ضزیح زض قطق ق ط ت طا زض خ ة طظ یثبقس. ح ض و زض یه غم و ؿتب ی لطاض طفت و اذتالف اضتفبع ثی ث ستطی پؿت تطی مغ 400 تط یثبقس ث ع ضی و ث ستطی مغ حس ز 3800 پؿتتطی مغ زض ذط خی ح ظ زاضای اضتفبع 1400 تط اظ ؾغح زضیب یثبقس. ضغی ثبض س ی غم سیتطا ای ث ز فه طع ة ثط ز ض ؾطز ؾب فه ذكه ثط ز ض ط ؾب ت طوع اؾت ت ؾظ ثبض س ی ؾبال ح ض 65 ی ی تط اؾت ثط اؾبؼ غب ؼبت خ ز حسان ثط حسال ت ؾظ زضخ حطاضت ؾبال ث تطتیت ؼبز 7/3 1/6 13/ زضخ ؾب تی طاز یثبقس )ػجبؾی 1388(.. 3

معرفی مذل SWAT قى 1- لؼیت غم ضز غب ؼ SWAT یه س ی ت ظیؼی فیعیىی پی ؾت لبث اؾتفبز ثطای قجی ؾبظی ض ا بة ؾغحی ف ش تجریط تؼطق فطؾبیف خبث خبیی از غصی آفت وف ب خطیب آة ظیطظ ی ی ت فبت ا تمب زض وب ب شذیط ؾبظی

4 معرفی مذل SWAT قى 1- لؼیت غم ضز غب ؼ SWAT یه س ی ت ظیؼی فیعیىی پی ؾت لبث اؾتفبز ثطای قجی ؾبظی ض ا بة ؾغحی ف ش تجریط تؼطق فطؾبیف خبث خبیی از غصی آفت وف ب خطیب آة ظیطظ ی ی ت فبت ا تمب زض وب ب شذیط ؾبظی زض رع زض ثبظ بی ظ ب ی ع ال ی ست اؾت. ای س زض ا اذط ز 1980 ت ؾظ ؤؾؿ تحمیمبت وكب ضظی آ طیىب ثطای قجی ؾبظی خطیب ض زذب زض اثؼبز ثعضيتط اظ 1000 وی تط طثغ ت ی قس. SWAT س ی فیعیىی اؾت و ث خبی ض ی وطز ض اثظ ض طؾی ی ثطای تكطیح ض اثظ ثی تغیط بی ض زی ذط خی اعالػبتی زض ضز آة ا كرهبت ذبن ت پ طافی پ قف یب ی ض بی سیطیت وبضثطی اضاضی زض ؾغح ح ض ضا اذص ز فطآی س بی فیعیىی طتجظ ثب حطوت آة ضؾ ثبت ضقس یب چطذ از غصی غیط زض ای س ث ع ض ؿتمی اظ ض ی پبضا تط بی ض زی قجی ؾبظی یق س. ا ی طح اظ س ؾبظی تمؿی ح ض ث تؼسازی ظیط ح ض یثبقس و ثط اؾبؼ ت پ طافی ذغ ط قجى خطیب كرم ی طزز. پؽ اظ آ ط ظیط ح ض ثب ت خ ث كرهبت پ قف یب ی مك ذبن ث تؼسازی احس پبؾد یسض غیىی )HRU( تمؿی ی - طزز. ای احس ب ثبیس تب حس ا ىب اظ ظط یسض غیىی كبث ثبق س. زض الغ ثبیس زض ط احس یسض غیىی یػ ی بی ذبن ت پ طافی پ قف وبضثطی اضاضی تغییطات چك یضی ساقت ثبقس. ذط خی بی س ب س ض ا بة ؾغحی زض ط ظیط ح ض اظ خ غ ض ا بة ؾغحی حبؾج قس ثطای ط احس یسض غیىی ث ض ت ؾظ ظ ی ث زؾت یآیس. اطالعات مورد نیاز ترای اجرای مذل SWAT اعالػبت ضز یبظ ثطای اخطای س SWAT ث ز ن ضت اعالػبت ػسزی ىب ی اؾت. اعالػبت ػسزی قب زاز بی ال ی ی ض ظا یثبقس. ای زاز ب قب ثبض س ی ز ب ضع ثت ؿجی ثبز تبثف ذ ضقیسی ی ثبقس. ؾبیط پبضا تط بی ال ی ی ت ؾظ س ثب اؾتفبز اظ س پبضا تط بی ال ی ی قجی ؾبظی یق ز ) یتؿچ ىبضا 005(. ث ظ ض اؾتفبز اظ س پبضا تط بی ال ی ی ثطای ت یس زاز بی ض ظا ای و الظ اؾت قجی ؾبظی ق ز یع ثطای ثبظؾبظی آ بض فم ز ض ظا ی ثبیؿت اعالػبت ایؿت ب 1- Weather Generator 4

5 اق بؾی و زاضای آ بض ث س ست اظ ت ب ی پبضا تط بی اق بؾی اظ لجی : ثبض س ی حسال حساوثط زضخ حطاضت ضع ثت ؿجی ؾطػت ثبز تبثف ذ ضقیسی ثبقس زض پبی ب زاز س ث وبض طفت ق ز. ؼ أل ای اعالػبت زض وك ض حس ز ث ایؿت ب بی ؾی پتیه یثبقس. زض ای پػ ف ایؿت ب ؾی پتیه طآثبز ثطای ای ظ ض ث س ؼطفی قس. الظ ث یبزآ ضی اؾت و ای ایؿت ب ت ب ظ ب ی ضز اؾتفبز لطاض ی یطز و زض اعالػبت ثبض س ی زضخ حطاضت ثب زاز بی فم ز قس ض ثط طزز. چ ی ثطای اعالػبت ثبض اظ آ دبیی و ایؿت ب بی ثبضا ؾ دی زاذ ح ض فبلس آ بض ع ال ی ست ث ز س اظ اعالػبت ثبض ایؿت ب بی ق طؾتب ه ؾیطا ثی مب و زض اعطاف ح ض لطاض زاض س اؾتفبز طزیس. چ ی ث ظ ض اؾ دی س اظ زاز بی زثی ایؿت ب یسض تطی ؾ مب الغ زض ذط خی ح ض اؾتفبز قس. كرهبت ایؿت ب بی ضز اؾتفبز زض ای غب ؼ زض خس قس اؾت. ایؿت ب ع ایؿت ب جذول - 1 مشخصات ایستگاههای مورد استفاده ع خغطافیبیی )زضخ -زلیم ( ػطو خغطافیبیی )زضخ -زلیم ( اضتفبع اظ ؾغح زضیب ) تط( ؾب آ بضی )1( آ ضز / طآثبز ؾی پتیه ق طؾتب ه ثبضا ؾ دی ؾیطا ثبضا ؾ دی ثی مب ثبضا ؾ دی ؾ مب یسض تطی اعالػبت ىب ی ضز یبظ خ ت اخطای س قب س ضل ی اضتفبػی اعالػبت طث ط ث وبضثطی اضاضی ذبن ح ض ضز غب ؼ یثبقس. س ت ؾظ مك DEM لبزض ث تؼیی ح آثطا ب تمؿی ح ض ث ظیطح ض ب اؾترطاج كرهبت فیعیىی ح ض ب یثبقس. زض ای پػ ف ث ظ ض ثطضؾی اثط ا ساظ ؾ DEM ثط تبیح قجی ؾبظی ض ا بة اظ مك DEM ثب زلت ؾ ی تط اؾتفبز قس. زض ازا ث ظ ض تكىی HRU مك انالح قس ؾی بی ح ظ بی آثریع ثب زلت 1: مك ذبوك بؾی ح ض ثب زلت 1:5000 اظ زفتط غب ؼبت بثغ عجیؼی ت طا ت ی قس. وبضثطی غم ث تطتیت ؾؼت طاتغ ی تطاو ثبغبت طاتغ تطاو طاتغ و تطاو غم ق طی ث ز. واسنجی و تحلیل عذم قطعیت مذل زض ای پػ ف اظ ض SUFI- خ ت اؾ دی تح ی ػس لغؼیت س SWAT SUFI- ث ای تطتیت شی ن ضت طفت : 1. تبثغ سف تؼیی قس اؾتفبز قس. طاح اخطای ثط ب. مبزیط حسال حساوثط غ ك پبضا تط ب كرم طزیس 3. آ ب یع حؿبؾیت ت ب ی پبضا تط ب زض طاح ا ی اؾ دی ا دب قس 4. زا ػس لغؼیت ا ی اضظیبثی قس ثطای ض ثطزاضی التی بیپط-وی ة ا صاض طزیز پبضا تط بی حؿبؼ ق بؾبیی قس ث ی 5. ثطزاضی التی بیپط- وی ة اخطا قس n تب قجی ؾبظی ثطاؾبؼ تبثغ سف ا دب قس 6. ؾبظی پبضا تط بی حؿبؼ زض عی اؾ دی ن ضت پصیطفت. ض SUFI- ت ب ػس لغؼیت ب قب ػس لغؼیت ض زی س ف ی پبضا تط ب زاز بی ا ساظ یطی قس ضا زض س ؾبظی زض ظط ی یطز. ؾ دف 1- Digital Elevation Model Latin Hypercube Sampling 5

6 یعا ػس لغؼیت زض ثط يی ض س ت ب اضز ف ق ی ثبقس ت ؾظ ؼیبضی ث ب قس زض ثب س ػس لغؼیت p-factor و ثیب ط زضنس زاز بی ا ساظ یطی 95 زضنس ( )95ppu لطاض ی یط س اؾت. ؼیبض 95ppu ثب حبؾج مبزیط ت بظط احت ب /5 زضنس ث ػ ا حس پبیی 97/5 زضنس ث ػ ا حس ثبال ثب اؾتفبز اظ ثطزاضی ث ض بیپط- وی ة حصف 5 زضنس قجی - ؾبظی ثؿیبض ثس ث زؾت آ ز. فبوت ض زی ط زض ثطآ ضز ویفیت اؾ دی تح ی ػس لغؼیت d-factor یثبقس و ثطاثط ثب یب ی ضرب ت 95ppu تمؿی ثط ا حطاف ؼیبض مبزیط ا ساظ یطی قس. ث بثطای زض sufi- سف زض ثط طفت ثیكتطی مبزیط كب س قس ثب و تطی ضرب ت ثب س ی ثبقس. قطایظ ایس آ زض یه قجی ؾبظی ظ ب ی اؾت و مساض نفط عزیه ثبقس )ػجبؼپ ض 011(. زض ای پػ ف ػال ثط ز فبوت ثبال اظ ز تبثغ قس اؾتفبز ز. ای ز تبثغ اضظیبثی ثطاؾبؼ ض اثظ 1 ا دب طفت ز. p-factor ث یه d-factor ث NS ثطای اضظیبثی آ بضی س اؾ دی R R n i1 NS 1 n i1 (Qobs,i Q obs)(qsim,i Q sim) n obs,i obs i1 sim,i sim (Q Q ) (Q Q ) n i1 n i1 (Q Q ) obs sim i (Q Q ) obs,i obs ضاثغ )1( ضاثغ )( زض ای ض اثظ Q obs مبزیط ا ساظ یطی قس Q sim یب ی مبزیط قجی ؾبظی قس n تؼساز كب سات اؾت. ضطیت مبزیط قجی ؾبظی قس Q obs یب ی مبزیط ا ساظ یطی قس Q sim R كب ز س ر ا ی مبزیط كب س ای قجی ؾبظی ثب اؾتفبز اظ ض تدعی ض طؾی ی اؾت مساض آ ثی 0 تب 1 تغییط یو س. ضطیت ف-ؾبتى یف )NS( اذتالف ؿجی ثی مبزیط كب س ای قجی ؾبظی قس ضا كب ی ز س مساض ای فبوت ض ثی یه تب فی ثی بیت تغییط ی و س. پؽ اظ ات ب طح اؾ دی س ضز اػتجبضؾ دی لطاض ی یطز. اػتجبضؾ دی قجی اؾ دی اؾت و زض آ زاز بی قجی ؾبظی قس ت ؾظ س زض یه ؾطی ظ ب ی تفب ت اظ ز ض اؾ دی ثب الؼیت مبیؿ ی طزز. ت ب تفب ت آ ثب اؾ دی ای اؾت و یچ تهحیحی ض ی پبضا تط ب ن ضت ی یطز. زض ای غب ؼ اؾ دی اػتجبض ؾ دی س ثطای س اخطا قس ت ؾظ مك DEM ثب زلت 0 تط ا دب قس زض ازا حس ز بؾت تؼطیف قس ثطای ط پبضا تط زض اؾ دی اػتجبضؾ دی س ت ی قس ثطاؾبؼ ؾبیط ا ساظ ؾ ی DEM اؾتفبز قس. نتایج اثتسا ح ض ثطاؾبؼ ت پ طافی قجى خطیب ثب زض ظط طفت ؿبحت آؾتب 000 ىتبض ث 9 ظیطح و تمؿی قس ؾپؽ ثطاؾبؼ ؾبیط اعالػبت ىب ی ب جطز ط ظیطح ض ث تؼسازی HRU تمؿی قس و تؼساز HRU ایدبز قس ثطای و ح ض ثطاؾبؼ مك بی DEM ثب زلت تفب ت زض خس )( آ ضز قس اؾت Percent Prediction Uncertainty Nash-Sutcliffe 6

7 جذول - تعذاد HRU ترای نقشههای DEM تا دقت متفاوت DEM HRU زض ای تحمیك س ثطاؾبؼ آ بض 1980 تب 1996 ثب زض ظط طفت 3 ؾب آ بضی خ ت warm up ت ؾظ مك - بی DEM ثب زلت بی تفب ت اخطا طزیس. قى )( جؿت ی ثی مبزیط كب ساتی قجی ؾبظی قس ضا ثطای زلت بی رت ف س ضل ی اضتفبع كب یز س. 7

شلک - همثستگی رواناب مشاهذاتی و شثیهسازی شذه تراساس DEM های مختلف زض ازا اؾ دی س زض میبؼ ظ ب ی ض ظا ثطاؾبؼ مبزیط كب س آ بضی 1991-1983 ن ضت طفت ع تبثغ سف ثطای ث ی وطز س مساض ای زثی ایؿت ب ؾ مب الغ زض

8 شلک - همثستگی رواناب مشاهذاتی و شثیهسازی شذه تراساس DEM های مختلف زض ازا اؾ دی س زض میبؼ ظ ب ی ض ظا ثطاؾبؼ مبزیط كب س آ بضی ن ضت طفت ع تبثغ سف ثطای ث ی وطز س مساض ای زثی ایؿت ب ؾ مب الغ زض ذط خی ح ض ثطای ز ض NS ا تربة قس. زض طح اؾ دی س آ ب یع حؿبؾیت ا دب حؿبؼ تطی پبضا تط ب كرم قس. خس )3( مساض ثسؾت آ س ثطای پبضا تط بی ث ی قس زض س اخطا قس ت ؾظ مك پبضا تط بی حؿبؼ زض طح اؾ دی ثطاؾبؼ آ بض س ضا ثطای س اخطا قس ت ؾظ 0 DEM بی اخطا قس ت ؾظ طح اؾ دی DEM ثب زلت 0 تط ضا كب ی ز س. اػتجبضؾ دی س ثب اؾتفبز اظ مبزیط ث زؾت آ س ثطای 199 تب 1996 ن ضت طفت. اقىب )3( )4( تبیح اؾ دی اػتجبضؾ دی تط ثه ضت طاف كب یز س چ ی تبیح اؾ دی اػتجبضؾ دی ثطای س - ط یه اظ مك بی DEM ثب زلت تفب ت زض خسا )5( )4( آ ضز قس اؾت. ثطای اؾبؼ ثطای س بی اخطا قس ت ؾظ مك بی DEM ثب زلت بی تفب ت تبیح اؾ دی اػتجبضؾ دی ثبالتط اظ 0/5 ثسؾت آ س و ثب ت خ ث ای ى ثطای ثبالتط اظ NS مبزیط 0/5 زض میبؼ ب ب تبیح س ثطای غب ؼبت یسض غیه چ ی قجی طتجظ ثب ا تمب آالی س ب لبث لج ل ساز ی طزز ؼ أل ی ؼیبض ثطای پبضا تط R یع ضز اؾتفبز لطاض ی یطز ؾبظی فطآی س بی Moriasi( ىبضا 007( ث بثطای تبیح ثسؾت آ س لبث لج ث ز. مبزیط چ ی زض غب ؼ ای و ت ؾظ یب ىبضا )016( ا دب قس NS R زض میبؼ ض ظا ث تطتیت 0/47 تب 0/47 0/93 تب 0/93 ثطای ز ض اؾ دی 0/7 تب 0/9 0/96 تب 0/96 ثطای ز ض اػتجبضؾ دی ثسؾت آ س. شکل 3 - نمودار مقایسه مقادیر مشاهذاتی و شثیهسازی شذه در دوره واسنجی ) ( ترای 0 DEM متر 8

9 شکل 4- نمودار مقایسه مقادیر مشاهذاتی و شثیهسازی شذه در دوره اعتثارسنجی ) ( ترای 0 DEM متر 9

10 جذول 3- پارامترهای منتخة جهت واسنجی مذل اجرا شذه توسط نقشه DEM تا دقت 0 متر پارامتر توضیحات حذاقل حذاکثر مقادیر تهینه /36 5 1/79 ز بی ش ة ت ز ثطف )زضخ ؾب تی طاز( SMTMP -0/76-0/3 SFTMP ت ؾظ ز بی ا ثطای تجسی ثبضا ث ثطف )زضخ ؾب تی طاز( 0/97-0/16 0/ 0/145 ضطیت ب ی آثطا ان ی ط ح ض CH-N 4/7 4/7 4/19 فبوت ض ش ة ثطف زض 1 غ ئ ) ی ی تط ثط زضخ ؾب تی طاز( SMFMN 151/14 157/93 CH-K سایت یسض یىی ؤثط زض وب ب ان ی ) ی ی تط ثط ؾبػت( 145/96 4/19 4/4 SMFMX فبوت ض ش ة ثطف زض 1 زؾب جط ) ی ی تط ثط زضخ ؾب تی طاز( 4/08 15/17 134/67 PLAPS افعایف ثبض س ی زض اثط افعایف اضتفبع ) ی ی تط زض ط وی تط( 14/7 0/158 0/1583 0/1496 ضطیت ػىؽا ؼ خطیب آة ظیطظ ی ی ALPHA_BF 0/68 0/74 0/66 ضطیت تهحیح تجریط اظ ذبن ESCO 5/39 5/56 5/19 ضطیت ب ی خطیب ض ظ ی ی OV_N 94/8 97/47 91/64 حسال یعا شذیط آة زض آثر ا ؾغحی ثطای ثبظ كت آة اظ آثر ا ؾغحی ث ظ ضیك ) ی ی تط( REVAPMN 0/09 0/09 0/08 ضطیت تؼیی ف ش ث آثر ا ػ یك اظ آثر ا ؾغحی یب نؼ ز یی ی اظ آثر ا ؾغحی GW_REVAP 648/3 669/3 644/87 حسال مساض شذیط قس آة زض آثر ا و ثطای ضخ زاز خطیب پبی الظ اؾت. GWQMN 0/1417 0/147 0/14 ق بض ح ی ض ا بة زض قطایظ ضع ثتی ت ؾظ CN 1/9 /0 1/88 ضطیت تأذیط آة ظیطظ ی ی )ض ظ( GW_DELAY 0/1351 0/1363 0/13 زضنس تغصی آثر ا ػ یك RCHRG_DP جذول 4- نتایج واسنجی مذل ترای اتعاد سلولی مختلف DEM DEM 0 /18 0 / 18 0 / 17 0 / 18 0 / 18 0 / 18 0 / 17 0 / 17 0 / 17 0 / 17 p-factor 0 /4 0 / 5 0 / 5 0 / 6 0 / 5 0 / 5 0 / 4 0 / 5 0 / 3 0 / 4 d-factor 0 /64 0 / 61 0 / 6 0 / 6 0 / 64 0 / 64 0 / 64 0 / 63 0 / 63 0 / 63 R 0 /6 0 / 59 0 / 6 0 / 6 0 / 6 0 / 6 0 / 63 0 / 6 0 / 6 0 / 61 NS جذول 5- نتایج اعتثارسنجی مذل ترای اتعاد سلولی مختلف DEM DEM 0 /16 0 / 17 0 / 17 0 / 17 0 / 17 0 / 19 0 / 17 0 / 18 0 / 17 0 / 17 p-factor / 0 0 / 0 / 1 0 / 0 / 1 0 / 1 0 / 0 0 / 1 0 / 1 0 / 0 d-factor 0 /53 0 / 51 0 / 51 0 / 5 0 / 51 0 / 50 0 / 51 0 / 51 0 / 51 0 / 51 R 0 /53 0 / 51 0 / 5 0 / 51 0 / 51 0 / 50 0 / 51 0 / 51 0 / 51 0 / 51 NS جؿت ی ثی ؼیبض بی ؾ دف زلت س پیىؿ ؾبیع س ضل ی اضتفبع ثطای ز ض اؾ دی زض قى )5( آ ضز قس اؾت. ثطای اؾبؼ ثی پیىؿ ؾبیع مك DEM ثىبض طفت قس خ ت اخطای س SWAT زلت قجی ؾبظی ض ا بة زض ؾغح 1. Revap 10

11 اع ی ب 95 زضنس جؿت ی ؼ یزاضی كب س كس زض تید ثطای غم غب ؼبتی ا ساظ ؾ ی س ضل ی اضتفبعی ثط زلت قجی ؾبظی ض ا بة تأثیطی ساقت. شکل 5- همثستگی تین مقادیر معیارهای تررسی دقت مذل در دوره واسنجی و انذازه سلولی مذل رقومی ارتفاعی تحث و نتیجه گیری سف اظ ای پػ ف ثطضؾی اثط ا ساظ ؾ ی س ضل ی اضتفبعی ثط زلت قجی ؾبظی ض ا بة زض ح ظ آثریع و ث ز. ثطای ای ظ ض اثتسا س ثطاؾبؼ مك DEM ثب زلت 0 تط اخطا قس ت ؾظ ط افعاض SWAT CUP ا ضیت SUFI- ضز اؾ دی اػتجبضؾ دی لطاض طفت حس ز ث ی پبضا تط ب ثسؾت آ س. زلت س ثب تب یح حبخی ح سی ىبضا ظطی پ یب ىبضا )1394( ر ا ی زاقت. ؾپؽ س ت ؾظ مك بی )1397( DEM ثب زلت تط اخطا قس ثطاؾبؼ حس ز ث ی پبضا تط ب و زض طح لج ثسؾت آ س ث ز ضز اؾ دی اػتجبضؾ دی لطاض طفت. مبیؿ مبزیط ثسؾت آ س ثطای پبضا تط بی NS R d-factor p-factor ػس جؿت ی ثی زلت مك DEM زلت س زض قجی ؾبظی ض ا بة ضا ثطای غم غب ؼبتی كب زاز ا جت الظ ث شوط اؾت و غم غب ؼبتی اظ ظط ت پ طافی وبضثطی تب حس ظیبزی ث ز تبیح ثسؾت آ س ثطای ح و بیی ثب وبضثطی یػ ی ت پ طافی ت ع تفب ت ذ ا س ث ز. ض أ ؾبیط اعالػبت ثىبض طفت قس زض ای تحمیك ب س اعالػبت ذبن تب حس ا ىب اظ زلت ثبالیی ثطذ ضزاض ث ز و ثط تبیح ثسؾت آ س 11

12 تأثیط شياض ث ز. ث بثطای پیك بز یق ز زض ح ض بی ثب ؾؼت ظیبز و اظ ظط یػ ی بی ذبنق بؾی وبضثطی ب ؿت س یب اعالػبت زلیك اظ غم زض زؾتطؼ یؿت تب حس ا ىب اثط زلت مك DEM ثط تبیح قجی ؾبظی ض ا بة زض ظط طفت ق ز. HEC-HMS مناتع ػجبؾی )1388( اضظیبثی السا بت ف ی آثریعزاضی ث و ه س ضیبضی ) غب ؼ ضزی: ح ظ و اؾتب ت طا ( عاض بیی عطح تحمیمبتی ؾبظ ب تحمیمبت آ ظ تط یح وكب ضظی. لط عچك ة. حبخی ح سی 1397 وب یجطاؾی س SWAT ت ؾظ ا ضیت و فطا ؽ ی وبضثطز اثعاض اضظیبثی آة ذبن تؼیی پبضا تط بی ؤثط زض قجی ؾبظی زثی ض زذب و زض سیطیت بثغ آة وك ض زا ك ب )SWAT( SUFI- ا ی ن ؼتی انف ب 5-6 اضزیج كت قب سی ن خ ب كب ی ا اضظیبثی وبضایی س بی IHACRES SWAT زض قجی ؾبظی.4-9 ل ( ك. اؾ ؼ ی ػ ضی ا. ض ا بة ح ض آثریع ذط آثبز. كطی زا ف آة ذبن. 6)1 سیطیت آثریعزاضی خ بز ؾبظ س ی اؾتب ت طا )1375( عاضقبت تفضی ی اخطایی ح ظ آثریع و. حبخی ح سی. ػعیعیب ا. لط عچك ة 1397 اضظیبثی اثط تغییط ال ی ثط ض ا بة ح ض و كطی سؾی سیطیت آثریع ظیط چبح ظطی پ یب. وطز ا ی ح. فطخیضاز ع اؾ دی اضظیبثی ػ ىطز س بی یسض غی SWAT زض IHACRES قجی ؾبظی ض ا بة. كطی تح ی فضبیی ربعطات حیغی. ق بض ل Abbaspour, K. C User manual for SWAT-CUP4, SWAT calibration and uncertainty Analysis programs. Swiss federal institute of aquatic science and technology, eawag, due bendorf, Switzerland from 8. Grusson, Y. Sun, X. Gascoin, S. Sauvage, S. Raghavan, S. Anctil, F. and Sáchez-Pérez, J Assessing the capability of the SWAT model to simulate snow, snow melt and streamflow dynamics over an alpine watershed. Journal of Hydrology. 531: Littlewood L.G., Clarke R.T., Collischonn W., and Croke B.F.W Predicting daily Streamflow using rainfall forecasts, a simple loss module and unit hydrographs: Two Brazilian catchments. Environmental Modelling and Software. : Neitsch, S. L. Arnold, J. R. and Williams, J. R Soil and water assessment tool theoretical documentation: version Sisay, E. Halefom, A. Khare, D. Singh, L. and Worku, T Hydrological modelling of ungauged urban watershed using SWAT model. Model. Earth Syst. Environ. 3: Van Liew, M. W. Arnold, J. G. and Garbrecht, J. D Hydrologic simulation on agricultural watersheds: choosing between two models. American society of agricultural on biological engineers. Transactions of ASAE. (American Society of Agricultural Engineers). 46(6): Doi: / Wagner, W., K. Scipal, C. Pathe, D. Gerten, W. Lucht and B. Rudolf. 003, Evaluation of the agreement between the first global remotely sensed soil moisture data with model and preciptation data, Journal of Geophysical Research, 108 (19). doi: /003JD Yang, Z. Liu, Q. He, Yi. Luo, X. and Zhang, X Comparison of daily and sun-daily SWAT models for daily streamflow simulation in the Upper Huai River Basin of China. Stoch Environ Res Risk Assess. 30:

ارزیاتی عولکرد تر اه ریسی ش تیک در هذلسازی دهای هت سط ها ا در و ای اقلیوی هختلف ایراى

ص Journal of Agricultural Meteorology Vol., No., Spring & Summer 0, pp. -4 طری اض اسی کطا رزی خلذ ضوار ت ار تاتستاى 94 ص. -4 ارزیاتی عولکرد تر اه ریسی ش تیک در هذلسازی دهای هت سط ها ا در و ای اقلیوی هختلف